راهکارهای برای درمان و ترک اعتیاد به مواد مخدر

راهکارهای برای درمان و ترک اعتیاد به مواد مخدر گرداوری شد

 

اعتیاد به مواد مخدر چیست ؟

اعتیاد به مواد مخدر یک بیماری اصلی، پیش رونده و کشنده است. این عارضه، نوعی ارتباط تسکین دهنده با یک مادۀ روان گردان یا تأثیر گزار بر ذهن و یا رفتاری که مارا در برابر میل بیش از حد، ناتوان می کند می باشد. اعتیاد به عنوان حالتی که در آن بدن انسان برای انجام فعالیت های عادی خود به یک ماده یا یک رفتار خاص وابسته می شود تعریف شده است. زمانی که که ماده مورد نیاز در اختیار بدن قرار نمی گیرد یا انجام رفتاری که شخص معتاد بدان وابسته شده است امکان پذیر نمی باشد، نتیجه کار بروز علائم خماری یا محرومیت است.

 

برای درمان اعتیاد چقدر زمان لازم است؟

اعتیاد به مواد مخدر یک بیماری قابل درمان است، اما در درمان اعتیاد آگاهی و شناخت بیمار و خانواده نسبت به ویژگیهای و خصوصیات اعتیاد و درمانش لازم و ضروری است . لازم است هم بیمار و هم خانواده اش بدانند که اعتیاد بیماری مزمن است و بهبودی نیازمند صبر و بردباری آنها می باشد.

برای درمان اعتیاد یک زمان مشخص وجود ندارد .پیشینه اعتیاد ، میزان مصرف، ویژگیهای شخصیتی و خانوادگی، نوع ماده مصرفی، بیماریهای همراه با اعتیاد ، میزان حمایت، استفاده از درمانهای داروئی و غیر داروئی  و عوامل دیگری در طول مدت بهبودی و ترک اعتیاد تاثیر گذار هستند و البته گاهی حتی بیمار برای درمان روش مناسب را انتخاب نمی نماید که این موضوع نیز باعث به تاخیر افتادن درمان اعتیاد می شود.

 

آیا ممکن است درمان اعتیاد با شکست مواجه شود؟

گاهی اوقات به دلیل عود مجدد مصرف مواد، این گونه استدلال می شود که درمان اعتیاد یا ترک اعتیاد شکست خورده است. اما باید توجه کرد که عود مجدد به معنای شکست درمان نیست، بلکه ماهیت مزمن بیماری به معنای آن است که عود سوءمصرف مواد نه تنها اجتناب ناپذیر است، بلکه احتمالا، میزان عود، مشابه سایر بیماریهای پزشکی مزمن  مانند دیابت، فشارخون، و آسم است که هم مؤلفه های فیزیولوژیکی و هم رفتاری را دارند. درمان بیماریهای مزمن شامل تغییرعمیق رفتارهای پذیرفته شده است، و عود به معنای شکست درمان نیست. برای بیماران معتاد، بازگشت به سوءمصرف مواد نشان می دهد که لازم است درمان یا سازگاری دوباره برقرار شود، یا این که درمان جایگزین نیاز است.

 

روشهای درمان و ترک اعتیاد به مواد مخدر

تاکنون روش های گوناگونی  برای ترک و درمان بیماران معتاد به کار گرفته شده است که به اختصار به ذکر چگونگی انجام روش ها پرداخته می شود.

•  روش اول درمان اعتیاد: کم کردن تدریجی ماده مخدر یکی از روشهای درمان اعتیاد یا ترک اعتیاد کم کردن تدریجی ماده مخدر است .در این روش بیمار معتاد می تواند با یک برنامه ریزی منظم و دقیق و با اراده ای قوی و محکم ، روزانه از ماده مخدری که استفاده می نماید کم کند  تا آن را در مدت 2 تا 3 هفته به صفر برساند. در این روش بیمار نیاز دارد که زیر نظر روان پزشک معالج از داروهای تجویز شده استفاده نماید.

داروهای تجویز شده اغلب داروهایی است که در رشته روان پزشکی  به کار برده می شود و موجب می گردد که علایم وابستگی روانی و جسمی بیمار معتاد به آن میزان کاهش یابد که فرد معتاد احساس نیاز به ماده مخدر نداشته باشد. از خصوصیات این روش درمان اعتیاد ،این است که فرد می تواند به فعالیت های روزمره خود بپردازد .

•  روش دوم درمان اعتیاد : استفاده از داروهای  ترک اعتیاد به طور سرپایی در این روش ترک اعتیاد فرد معتاد  توسط پزشک ، درمان خود را شروع می نماید و داروهایی برای وی تجویز می شود که شامل داروهای اعصاب و داروهایی است که ماده مخدر نیستند ، اما اثراتی شبیه ماده مخدر دارند . در این روش درمان اعتیاد به بیمار توصیه می شود که به هیچ عنوان از ماده مخدر استفاده ننماید. اثرات درمانی داروهای تجویز شده و این که به چه میزان باید تجویز گردد بستگی به نوع ماده مخدر مصرفی و مقدار آن دارد . در این روش اغلب توصیه می گردد که بیمار معتاد به مدت چند روز تا یک هفته در منزل استراحت نموده  و بعد به کارهای روزمره خود بپردازد.

•  روش سوم درمان اعتیاد : استفاده از داروهای ترک اعتیاد با بستری شدن در بیمارستان این روش درمان اعتیاد مانند روش دوم است. با این تفاوت که فرد معتاد در  بیمارستان بستری می گردد و کلیه امور درمانی با نظارت پزشک معالج انجام  می شود. از امتیازات این روش درمان اعتیاد این است که بیمار معتاد از نزدیک  مورد مراقبت های لازم پزشکی و پرستاری قراردارد و چون در بیمارستان بستری است دسترسی او به مواد مخدر  بسیار کم و یا غیر ممکن است و اگر گاهی بیمار نیاز به  داروهای خاص خوراکی و یا تزریقی داشته باشد، این داروها به راحتی  در بیمارستان به وی داده شده و یا تزریق می گردد و لذا هرگونه علایم ناشی از ترک ، خواه روانی و یا جسمی ، سریع تر درمان می گردد.

توضیحات لازم : • متأسفانه در حال حاضر انواع و اقسام داروهای ترک اعتیاد در بازار وجود دارد که برای ترک اعتیاد به فروش می رسد. از محتویات و یا ترکیـبات چنین  داروهایی کمتر کسی اطلاع  دارد. در مورد این داروها می توان چنین اظهار نظر نمود که محتویات این داروها اکثراً ترکیبی از مواد مخدر است. دیده شده است که بسیاری از معتادین که از این ترکیبات استفاده می نمایند  به این داروها معتاد می گردند.

• بنابراین اگر بیماران معتاد از این داروها  استفاده نمایند نه تنها نباید انتظار ترک اعتیاد و درمان مورد اطمینان را داشته باشند بلکه ممکن است به این داروها معتاد گردند. به عنوان مثال اگر هر فرد عادی  بتواند یک عمل جراحی را انجام دهد می توان انتظار داشت  که هر فردی نیز در ترک و درمان اعتیاد همانند یک پزشک متخصص عمل نموده و موفق گردد.

•  روش چهارم درمان اعتیاد : روش سم زدایی یا U.R.O.D آخرین ، پیشرفته ترین و سریع ترین روش ترک اعتیاد ، در حال حاضر روش  سم زدایی یاU.R.O.Dاست. در این روش بسته به نوع ماده مخدر ، طریقه استفاده از آن ، و مدت زمانی که سبب اعتیاد شده است ؛ فرد معتاد بین 4 تا 6 ساعت توسط متخصص بیهوش می شود. در مدت زمان بیهوشی داروهایی به بیمار تزریق می گردد که وی بعد از آن  که به هوش می آید بسیاری از علایم جسمی ترک ماده مخدر را ندارد، مگر عوارض معمولی بعد از بیهوشی . همان گونه که بارها اشاره  و تأکید گردید ادامه  درمان های ضروری به عهده روان پزشک معالج است که با بررسی علایم روانی ، برنامه ریزی درمانی را شروع می نماید.

داروهایی که اغلب مورد استفاده قرار می گیرند داروهای ضد ماده مخدر و داروهای ضروری برای درمان علائم روانی و برخی علائم جسمی باقی مانده می باشد که ممکن است ضعف ، سستی و ... را در بر داشته باشد . روش سم زدایی بهتر است  در بیمارستان صورت پذیرد و لازم است که بیمار بعد از انجام سم زدایی چند روز در بیمارستان بستری باشد تا توسط پزشک  معالج علائم جسمی و روانی او به حالتی اطمینان بخش بهبود یافته و بقیه درمان ها به طور سرپایی ادامه یابد. تشخیص و تصمیم گیری در مورد زمان مرخص شدن بیمار معتاد برعهده پزشک معالج است.

مهم ترین نکته درمانی در ترک اعتیاد این است که بعد از ترخیص ، بیمار باید از داروهایی که توسط پزشک  تجویز می شود حتماً استفاده کرده و به توصیه های او عمل نماید و تا زمانی که لازم باشد به درمان خود  ادامه دهد. روش سم زداییU.R.O.D  هیچ گونه  خطری در پی نخواهد داشت. معهذا لازم است که بیمار مورد آزمایشات و معاینات لازم پزشکی  قرار گیرد.اگر به دلیل یک نوع بیماری ، استفاده از روش سم زدایی غیر ممکن باشد بدون شک  از روش های دیگر ترک و درمان اعتیاد می توان بهره گرفت.

 

اعتیاد به شیشه

شیشه ،نام اصلی این مواد آیس به معنای یخ می باشد. دلیل اصلی نام گذاری این مواد این است که چون در مجاورت حرارت قرار می گیرند همانند یخ بخار می شوند. شیشه در رده آمفتامین ها است و خاصیت محرکی دارد.

فردی که به مصرف شیشه روی می‌آورد درابتدا علایمی را تجربه می‌کند که به طور کاذب برای او جاذبه دارد، اما سپس دچار بی‌خوابی کابوس و کاهش اشتها می‌شود. با تداوم مصرف شیشه، تنفس و ضربان قلب افزایش می‌یابد و فشارخون و دمای بدن بالا می‌رود. فرد مصرف‌کننده  شیشه تحریک پذیر و پرخاشگر می‌شود و احتمال دارد به هر خشونتی دست بزند.اضطراب، گیجی، لرزش اندام‌ها، تشنج و در آخر ایست قلبی و مرگ از جمله عوارض مصرف شیشه است. مصرف مداوم و دراز مدت شیشه موجب سوء ظن و توهم، خشونت، کاهش شدید قوه حافظه، توهم‌های شنوایی و بینایی شده و افسردگی و جنون آنی و بسیاری از اختلالات عصبی را به دنبال دارد.

درمان اعتیاد به شیشه

متخصصان درمانگر اعتیاد می‌گویند برای درمان کسی که به مواد محرک شیشه اعتیاد پیدا می‌کند، داروی خاصی در دنیا وجود ندارد و داروهایی که تجویز می‌شود تنها به کاهش علایم ناراحت‌کننده بیمار کمک می‌کند. درمان اعتیاد به شیشه همچون سایر مواد مخدر مشکل‌ترین درمان هاست. نکته اساسی این است که برای درمان اعتیاد به مواد مخدری که مرفین دارند مثل تریاک، کراک وهرویین، داروهایی مثل "متادون" و"بوپره‌نورفین" را تجویز می‌شود امابرای درمان اعتیاد به شیشه داروی خاصی وجود ندارد. دارویی که خاص درمان اعتیاد به شیشه باشد در ایران و حتی خارج از کشور وجود ندارد، بلکه داروهایی که برای ترک اعتیاد به شیشه استفاده می‌شود داروهای کمکی از جمله ضداضطراب‌ها و ضدافسردگی هاست که این داروها در کاهش علایم بیمار موثر هستند.

برای درمان عوارض اعتیاد به شیشه براساس مدت و نوع و روش مصرف ممکن است که فرد نیاز به درمان دارویی به شکل بستری شدن یا سرپایی داشته باشد. بعد از درمان اختلالات روان پزشکی بیمار باید به وسیله روان پزشک خبره مورد بررسی و درمان قرار گیرد و به دنبال آن یا همزمان آموزش خانواده، آموزش مهارت‌های بهبود اولیه و پیشگیری از بازگشت و رفتار درمانی برنامه ریزی شود.

علائم فرد پس از ترک شیشه

دراثر ترک اعتیاد به شیشه، فرد دچار افسردگی عصبی، خونسردی و بی‌علاقگی خواب طولانی، به‌هم ریختگی روحی، کمی انرژی و سراسیمگی می‌شود که این علایم به مرور زمان برطرف خواهند شد. پس از ترک شیشه فرد دچار نوعی ناتوانی و درماندگی و اختلال در الگوی خواب و کابوس‌های شبانه می‌شود، تا جایی که توانایی انجام وظایف و کارهای روزمره او مختل می‌گردد اما فرد با مراجعه به پزشک متخصص می‌تواند به مرور زمان بر این حالات غلبه کند.

 

نکاتی ضروری برای موفقیت در درمان اعتیاد

بنابر آنچه که گفته شد و چنانچه می خواهید در ترک و درمان اعتیاد خود یا نزدیکان خود موفق باشید ، رعایت موارد زیر ضروری است؛ در غیر این صورت احتمال بازگشت  به اعتیاد حتمی است : √  فرد معتاد از دیدگاه پزشکی خصوصاً روان پزشکی بیمار است. √ فرد معتاد باید بخواهد و مصمم باشد که از بلای  خانمانسوز اعتیاد نجات یابد. √  ارزیابی های روان پزشکی ، روان شناختی ، شخصیتی ، جسمی و ... قبل از شروع ترک و درمان ضروری است. √  بیمار و خانواده بیمار بهتر است  که در حد امکان نظریات و توصیه های روان پزشک  معالج را پذیرفته و به آن عمل نمایند. √  بهتر است فرد معتاد با همراه  مورد اعتماد خانواده و روان پزشک معالج در بیمارستان  بستری گردد.

√ در صورتی که پزشک  معالج صلاح می داند ، بیمار معتاد در مدت زمان مشخصی ممنوع الملاقات باشد  و تمام اطرافیان و نزدیکان باید این نکته را رعایت نمایند. √ نوع و روش ترک  یا سم زدایی با توافق بیمار معتاد یا خانواده  او و روان پزشک معالج تعیین و انتخاب شود. √ مدت زمان بستری توسط پزشک معالج  تعیین و مشخص می گردد و بیمار و خانواده او نباید بر خلاف آن عمل نمایند. √ بعد از انجام ترک اعتیاد بیمار باید حداقل به مدت یک سال تحت نظر روان پزشک  به درمان خود ادامه داده و از داروهایی که تجویز می شود استفاده و به توصیه های او عمل نماید. √ درمان های غیر دارویی مانند روان درمانی انفرادی ،  گروه درمانی ، خانواده درمانی  و ... اگر لازم باشد بهتر است انجام شود.

√ شروع به کار ، فراهم نمودن کاری مناسب ، و بازگشت سریع فرد به کار قبلی در درمان بسیار مؤثر است. √  فعالیت های ورزشی روزانه و منظم یکی از ضروریات درمان اعتیاد است. √ در حال حاضر پیشرفته ترین ، سریعترین و بهترین روش ترک اعتیاد ، روش سم زدایی  U.R.O.D می باشد که بهتر است با بستری شدن در بیمارستان صورت پذیرد .

به  امید این که شاهد روزی باشیم  که اعتیاد به مواد مخدر و یا هرگونه اعتیاد دیگری در کشور عزیزمان ریشه کن گردد.

 

منابع:

tebyan.net

congress60.org